Roszczenie o zachowek może być dochodzone przed sądem w drodze powództwa o zapłatę zachowku. O zachowek można ubiegać się przez 5 lat od otwarcia spadku , czyli od śmierci spadkodawcy, jeśli spadkodawca nie sporządził testamentu lub przez 5 lat od ogłoszenia testamentu jeśli testament został sporządzony.
Po śmierci taty siostra mnie i mamie darowała cześć jej przynależącą. W swoim testamencie mama wydziedziczyła siostrę i jej zstępnych z powodu rażącego zaniedbywania przez okres kilkunastu lat. Treść testamentu została sporządzona przez notariusza. Gdy mama zmarła, siostra domaga się zachowku, twierdząc, że gdy pójdziemy do sądu, sprawę wygra na 100% i jeszcze może obciążyć mnie kosztami sądowymi. Czy sprawa rzeczywiście jest dla mnie przegrana, czy bazując na zapisie wydziedziczenia w testamencie zachowek może jej zostać nieprzyznany? Oczywiście, wolno wierzyć w dowolne treści – również w te, które przedstawiła Pani siostra w związku ze śmiercią Pań mamy (oraz treścią jej testamentu). Pani wolno dać wiarę słowom swej siostry – jak również wolno Pani mieć własne zdanie (z uwzględnieniem dla wyrażonej w testamencie woli spadkodawczyni). Proponuję opracować realistyczną strategię działania, biorąc pod uwagę przepisy prawne. Testament i uregulowanie spadku w rodzinie Materialne (czyli merytoryczne) prawo spadkowe uregulowano głównie w ostatniej księdze Kodeksu cywilnego (skrótowo: – zaczynając od art. 922 (w którym zawarto ustawowe określenie spadku). Załatwianie „spraw spadkowych” uregulowano w art. 627 i następnych Kodeksu postępowania cywilnego (skrótowo: sporządzania przez notariuszy aktów poświadczenia dziedziczenia dotyczy art. 95a i następne Prawa o notariacie – jednak uwidoczniony spór między Paniami niemalże wyklucza sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. Należy zwrócić uwagę na aspekt prawnokarny, związany z art. 231 Kodeksu karnego. Notariusz, sporządzając dokumenty, odbiera oświadczenia, które są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej (za składanie fałszywych zeznań). Podobnie sytuacja przedstawia się z drogą sądową (dotyczącą stwierdzenia nabycia spadku); chodzi o treść art. 671 „§ 1. Za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę. § 2. W zapewnieniu zgłaszający się powinien złożyć oświadczenie co do wszystkiego, co mu jest wiadome: 1) o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi; 2) o testamentach spadkodawcy. § 3. Pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem, o czym sędzia powinien uprzedzić składającego zapewnienie”. Zatajenie wiedzy o testamencie jest prawnie zakazane. Testament trzeba przedstawić sądowi. Gdyby ktoś (w przypadku jakiegokolwiek spadkobrania) zataił testament, w którym jedno z dzieci oraz zstępni wydziedziczonego dziecka spadkodawcy zostali wydziedziczeni, to warto rozważyć skutki bezprawnego zatajenia testamentu w zakresie samego prawa cywilnego. Zobacz również: Czy można przegrać sprawę o zachowek? Wydziedziczenie w testamencie Wydziedziczenie (uregulowane w art. 1008 i następnych wprost oznacza pozbawienie prawa do zachowku (uregulowanego w art. 991 i następnych Skoro wydziedziczenie skutkuje pozbawieniem prawa do zachowku, to tym samym skutkuje wyłączeniem wydziedziczonego człowieka od dziedziczenia. Zatajenie testamentu przed sądem (lub notariuszem) skutkowałoby więc w praktyce dziedziczeniem ustawowym (art. 931 i następne – a nie dziedziczeniem testamentowym (art. 941 i następne miałoby to związek z (ustanowioną w art. 926 regułą pierwszeństwa dziedziczenia testamentowego przed dziedziczeniem ustawowym. W przypadku dwójki dzieci spadkodawcy, który zmarł jako człowiek stanu wolnego (np. jako wdowa/wdowiec) – sam art. 931 wskazuje na dziedziczenie „po równo” (czyli udziały każdego dziecka spadkodawcy w spadku wynosiłyby 1/2); nawet bez dokonywania obliczeń, da się zauważyć znaczną różnicę wartości ekonomicznej między dziedziczeniem ustawowym a zachowkiem – jeszcze większa dysproporcja jest między dziedziczeniem testamentowym a sytuacją z prawnie skutecznym wydziedziczeniem. Dziedziczenie ustawowe często wiąże się z brakiem roszczeń z tytułu zachowku – jednak nie zawsze; jeżeli spadkodawca dokonał znaczniej wartości darowizn – chodzi o umowy darowizny (art. 888 i następne – to w grę może wchodzić specyficzny wariant roszczenia z tytułu zachowku, czyli roszczenie o uzupełnienie zachowku (art. 991 w związku z art. 1000 Pani nie wspomniała o o znacznej wartości darowiznach, dokonywanych przez Pań mamę, ale warto mieć na uwadze także ten aspekt. Obowiązek ujawnienia testamentu Obowiązkiem prawnym mających wiedzę o testamencie osób (np. dzieci spadkodawcy) jest testament ujawnić lub wskazać dotyczące testamentu istotne informacje (np. oznaczenie aktu notarialnego z treścią testamentu, by ułatwić pozyskanie odpisu właściwego aktu notarialnego). Pani obowiązkiem w zaistniałej sytuacji jest testament ujawnić; wykluczone jest zwolnienie z tego obowiązku prawnego przez jakąkolwiek osobę prywatną (np. przez Pani siostrę lub przez prawnika usługowego). Odwlekanie ogłoszenia testamentu (czyli prawnie uregulowanej czynności, dokonywanej przed sądem lub przez notariusza) może wywołać skutki w zakresie przedawnienia roszczenia z tytułu zachowku (o ile takie roszczenie przysługuje); chodzi o to, że bieg (aktualnie pięcioletniego) okresu przedawnienia roszczenia z tytułu zachowku zaczyna się (w przypadku dziedziczenia testamentowego) od ogłoszenia testamentu. Zobacz również: Wydziedziczenie dziecka u notariusza Zasadność wydziedziczenia Pani zna sytuację. Proponuję rozważyć, czy wydziedziczenie Pani siostry było zasadne; przydać się może zestawienie przesłanek wydziedziczenia (art. 1008 – zwłaszcza przesłanek w testamencie wskazanych – z sytuacją. W przypadku sporu prawnego sąd ocenia, czy zachowek przysługuje; sąd nie przyznaje zachowku. Wolno kwestionować testament (w tym wydziedziczenie jej) na drodze sądowej; zapewne byłoby to droższe od przekonania drugiej strony do swych racji. Strona przegrywająca sprawę cywilną może być zobowiązana do zwrotu kosztów stronie wygrywającej (art. 98 i następne jednakże uznanie powództwa przez pozwanego w jego pierwszej czynności (np. w odpowiedzi na pozew) może pozwolić pozwanemu nawet na uzyskanie kosztów na swą rzecz od powoda (przynajmniej warto o to zawnioskować, jeśli uznaje się powództwo). W różnego rodzaju postępowaniach ważna jest odpowiednia aktywność (np.: przedstawienie swego stanowiska lub polemizowanie z twierdzeniami przeciwnymi); proponuję bardzo poważnie traktować art. 230 („Gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane”.). Duże znaczenie (zwłaszcza w sprawach rzeczywiście spornych) mają dowody; chodzi (między innymi) o prawny obowiązek wykazania faktów (okoliczności), z których wywodzie się skutki prawne (art. 6 art. 232 Dowody – np. dowody z dokumentu (art. 244 i następne art. 74 lub dowody z zeznań – mogą dotyczyć sytuacji przeszłych; szczególnie dotyczących przesłanek wydziedziczenia. Warto zwrócić uwagę na to, że dość trudno jest prawnie skutecznie wydziedziczyć dziecko niepełnoletnie; ewentualnie także w takich przypadkach spór może zostać rozstrzygnięty przez sąd. Dziecku niepełnoletniemu (np. wnuczęciu) może przysługiwać wyższy zachowek, niż przysługiwałby pełnoletniej osobie wydziedziczonej (z uwagi na zestawienie ułamków z art. 991 Wyrażam nadzieję na to, że ta odpowiedź pomoże Pani podjąć oraz właściwie realizować dobre decyzje w związku ze śmiercią Pań mamy. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Sprawa o zachowek. Zachowek to uprawnienie bliskich krewnych spadkodawcy, w tym dzieci, wnuków, rodziców i małżonka do żądania zapłaty określonej kwoty od osób, które nabyły prawa do spadku. Przepisy prawa spadkowego regulują sposób wyliczania, a następnie dochodzenia na drodze sądowej zachowku.
Zachowek – co to właściwie jest? Stare powiedzenie mówi, że jeżeli nie wiadomo o co chodzi, to na pewno o pieniądze. I tak jest też w przypadku zachowku. Tutaj dowiesz się: ile zachowku należy się Tobiekomu należy się zachowekjak obliczyć zachowekjak napisać pozew o zachowek Przy okazji dowiesz się, że prawo, które Ci przysługuje to prawo do zachowku, a nie prawo do zachówku. Poprawny polski język nie zna bowiem pojęcia zachówek. Zna tylko zachowek. Jeśli czujesz, że coś poszło nie tak i w spadku nie przypadło Ci tyle, ile się należy, zachowek może być odpowiedzią na te wątpliwości. Jeśli Twoi rodzice, Twoja żona lub mąż, a w niektórych przypadkach również Twoje dzieci, rozdysponowały swoim majątkiem z pokrzywdzeniem Ciebie, zachowek pozwoli te krzywdy naprawić. Zapraszam do lektury! W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości zapraszam do kontaktu – chętnie pomogę, załatwię za Ciebie wszystkie formalności i wspólnie postaramy się uzyskać najwyższy możliwy zachowek. Co to jest zachowek? W rodzinie nie zawsze sprawy układają się tak, jak powinny. Szczególnie wtedy, kiedy w grę wchodzi majątek. Jednak polskie prawo spadkowe dba o najbliższych zmarłego nawet wtedy, kiedy on sam nie chciał o nich zadbać. Kiedy spadkodawca, w testamencie lub darowiznami dokonanymi jeszcze za życia, przekazuje innym osobom całość lub większość swojego majątku, powstaje problem. Mają go najbliżsi spadkodawcy, których ten pominął. Problem ten można jednak rozwiązać. W tym celu należy pozwać osoby, które majątek odziedziczyły (lub otrzymały w darowiźnie) i żądać od nich zapłaty określonej kwoty pieniężnej, zwanej właśnie zachowkiem. Od spadkobiercy, który otrzymał Twoją część spadku, żądać możesz jedynie sumy pieniężnej. Nie jest możliwe żądanie wydania przez tego spadkobiercę odziedziczonych przedmiotów wchodzących w skład spadku. Zachowek to zawsze pieniądze. Odrobinę inaczej sytuacja przedstawia się, gdy spadkodawca – za życia – rozdysponował swoim majątkiem, w drodze darowizn. Wtedy zachowku można żądać od obradowanego. Może on jednak zwolnić się od obowiązku zapłaty zachowku przez wydanie przedmiotu darowizny. Jeżeli więc w majątku spadkowym nie pozostało nic (ewentualnie niewiele), albowiem spadkodawca rozdał swój dorobek innym osobom, sytuacja nie jest beznadziejna. Odpowiednie zabiegi prawne pozwolą Ci odzyskać to, co może wydawać się stracone. Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału. Tak stanowi przepis… Ale co to właściwe znaczy? Kiedy odszyfrujemy tę prawniczą łamigłówkę, dochodzimy do następujących wniosków. Zawsze możesz starać się o zachowek po rodzicach i zachowek po mężu lub żonie. O zachowek po dziadkach możesz starać się tylko wtedy, kiedy Twoi rodzice (a dzieci Twoich dziadków) nie będą mogli dziedziczyć (np. dlatego, że nie żyją). Prawo do zachowku po Twoich dzieciach przysługuje Ci tylko wtedy, jeżeli te dzieci nie miały swoich dzieci. Nawet jeśli byłaś/byłeś najlepszą siostrą/bratem, zachowek po rodzeństwie nigdy nie będzie Ci przysługiwał. Kto nie może żądać zachowku? Pytanie doskonałe! Zachowku nie mogą żądać osoby, które są wyłączone od dziedziczenia tak, jakby nie żyły w chwili otwarcia spadku. Do kręgu tych osób zalicza się te, które: zrzekły się dziedziczenia,zostały uznane za niegodne dziedziczenia,odrzuciły spadek,zrzekły się prawa do zachowku,zostały wydziedziczone; Zachowek nie należy się również małżonkowi pozostającemu ze zmarłym spadkodawcą w separacji. Jeżeli, za życia, spadkodawca złożył pozew o separację lub rozwód z winy swojego małżonka i miał rację, to temu winnemu małżonkowi zachowek również nie przysługuje. Ile wynosi zachowek? Wysokość zachowku to kwestia fundamentalna. I wyższa matematyka. Aby prawidłowo obliczyć należną Ci część, najpierw musisz ustalić, jaki ułamek majątku odziedziczyłbyś, gdyby w grę wchodziło dziedziczenie ustawowe. Na przykład, jeżeli dziedziczysz po swoim zmarłym ojcu, a do spadku należy jeszcze matka i brat, to Twój udział wynosić będzie 1/3. Ustalony udział należy pomnożyć przez 1/2 lub 2/3. Wyższy ułamek należy się tym, którzy w chwili śmierci spadkodawcy byli osobami małoletnimi lub trwale niezdolnymi do pracy. Mniejszy – wszystkim pozostałym uprawnionym do zachowku. Trzymając się przykładu, dotyczącego dziedziczenia wspólnie z bratem i matką oraz przy założeniu, że jesteś pełnoletnią osobą zdolną do pracy, wzór na obliczenie ułamka zachowku w Twoim przypadku będzie następujący: 1/3 * 1/2 = 1/6. Tak ustalony ułamek należy pomnożyć przez tzw. substrat zachowku. Ten składa się z czystej wartości spadku powiększonej o darowizny doliczane do spadku. Czysta wartość spadku to z kolei aktywa spadku pomniejszone o pasywa (majątek pomniejszony o długi spadkowe). Tym samym uzyskujesz należną Ci kwotę, o którą możesz wystąpić do sądu. Jeżeli czysta wartość spadku wynosi zł, a należny Ci ułamek wynosi 1/6, to wzór na zachowek jest następujący: 1/6 * = zł złotych to należny Ci zachowek – to Twoje pieniądze. Musisz jednak uważać. Osoba, od której żądasz zachowku, może próbować obniżyć należną Ci kwotę zachowku. Na przykład, jeżeli spadkodawca dokonał zapisu windykacyjnego lub darowizny na Twoją rzecz, ich kwoty zalicza się na należny Ci zachowek. To jeden ze sposobów, którym spadkobierca lub obdarowany może próbować pozbawić Cię Twoich pieniędzy. Nie ma sytuacji bez wyjścia. Jeśli masz wątpliwości, warto je skonsultować. Prawie zawsze udaje się znaleźć takie wyjście, które może uratować Twoje pieniądze. Wydziedziczenie a zachowek Wydziedziczenie to nic innego, jak pozbawienia prawa do zachowku. Prawo spadkowe przewiduje określone sytuacje, w których spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku. Wydziedziczenie może mieć miejsce, jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych; Przyczyna lub przyczyny wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinny wynikać z treści testamentu. Warto wiedzieć, że spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych (np. był ubezwłasnowolniony), przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem. Przed wydziedziczeniem też można się bronić. Jeżeli więc zdarzyło się tak, że ktoś wydziedziczył Cię bez przyczyny, spróbuj podważyć testament. Jeśli spadkodawca nie miał racji, powinno się udać. Zachowek a darowizna Możliwe są również sytuacje, w których spadkodawca przekazuje na rzecz innych, nieuprawnionych do zachowku osób, cały swój majątek lub jego zasadniczą część, jeszcze za życia – darowizną. Jeśli w ten sposób pozbawiono Cię całości lub części majątku spadkowego, prawo spadkowe przewiduje możliwość ochrony Twoich interesów. W takim przypadku możesz żądać tego zachowku od obdarowanego. Ten swoisty zachowek od darowizny pozwoli odzyskać chociaż część tego, co Ci się należy. Analogiczne rozwiązanie jest przewidziane, kiedy spadkodawca rozporządza majątkiem spadkowym poprzez zapis windykacyjny. Wtedy też można walczyć o swoje! Pozew o zachowek Jeśli polubowne próby uzyskania zachowku okażą się nieskuteczne, jedynym wyjściem jest oddanie sprawy do sądu. W zależności od wartości zachowku, pozew o zachowek musisz skierować do sądu rejonowego (jeżeli wartość zachowku nie przewyższa kwoty zł) lub sądu okręgowego (jeżeli wartość zachowku przewyższa kwotę zł). Właściwy miejscowo jest ten sąd, w którym spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli miejsca jego zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, pozew o zachowek skieruj przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Pozew w sprawie o zachowek nie różni się od innych pozwów składanych w sprawach o zapłatę należności pieniężnych. Należy więc dokładnie określić w nim stronę powodową (tutaj należy również wskazać numer PESEL) i pozwaną, podając aktualne adresy do doręczeń. Żądanie pozwu polega na określeniu kwoty, którą chce się uzyskać. Z uzasadnienia pozwu powinno z kolei wynikać to, kto jest spadkobiercą, kto spadkodawcą, a kto uprawnionym do zachowku. W tej części pozwu należy również wyczerpująco uzasadnić żądaną kwotę tj. opisać, co wchodziło w skład spadku oraz obliczyć odpowiedni ułamek zgodnie z zasadami opisanymi powyżej. Aby sprawnie przeprowadzić sprawę, zbierz wymagane dokumenty. Zaliczają się do nich przede wszystkim: – postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, – informacje na temat majątku, który pozostał po spadkodawcy (numery ksiąg wieczystych nieruchomości, operaty szacunkowe dotyczące nieruchomości, informacje na temat ruchomości np. samochodu spadkodawcy, informacje dotyczące oszczędności, informacje dotyczące spółek, w których spadkodawca był wspólnikiem, itp.), – akty stanu cywilnego, z których wynikać będzie Twoje pokrewieństwo lub powinowactwo ze spadkodawcą (akt urodzenia, akt małżeństwa); Jeśli nie wiesz, od czego zacząć poszukiwania potrzebnej dokumentacji, możesz to zlecić kancelarii. Pozwoli Ci to zaoszczędzić czas i szybciej uzyskać należny zachowek. Ile kosztuje sprawa o zachowek? Sprawa o zachowek kosztuje tyle samo, ile każda inna sprawa o pieniądze. Aby sąd rozpoznał Twój pozew, musisz uiścić na jego konto 5% wartości kwoty, której żądasz (czyli 5% wartości zachowku). Jeżeli wygrasz, łącznie z zachowkiem kwotę tę zwróci Ci Twój przeciwnik. Jeśli nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów, to wcale nie oznacza, że drzwi sądu będą dla Ciebie zamknięte. Załączając do pozwu oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania (wzór formularza znajdziesz w każdym sądzie), możesz wnioskować o zwolnienie od kosztów sądowych (tj. opłaty od pozwu i kosztów ewentualnych biegłych powołanych w sprawie). Na tej samej podstawie możesz wnosić o ustanowienie dla siebie adwokata z urzędu. Wtedy za jego usługi nie zapłacisz ani złotówki. Tutaj jednak ważna uwaga – w przypadku przegranej sprawy, będziesz musiał zwrócić koszty poniesione przez swojego przeciwnika (np. koszty ustanowienia przez niego adwokata). Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych nie zwalnia bowiem z konieczności zwrotu kosztów poniesionych przez przeciwnika. Jeśli sam chcesz wybrać adwokata i możesz ponieść koszty z tym związane, musisz wiedzieć dwie rzeczy. Po pierwsze wynagrodzenie adwokata wynika z przepisów i jest uzależnione od wartości przedmiotu sporu (czyli żądanej kwoty zachowku). Dla przykładu, jeśli zachowek ma wartość zł, minimalna stawka wynagrodzenia adwokackiego wynosi zł. Po drugie, to kiedy i w jaki sposób dojdzie do rozliczeń, zależy już tylko od Ciebie i Twojego adwokata. Na koniec dobra informacja – jeśli adwokat będzie skuteczny i wygra sprawę, jego wynagrodzenie – podobnie jak inne koszty sądowe – pokryje Twój przeciwnik. Jeśli masz rację, sprawa o zachowek będzie kosztowała Cię tyle, ile poświęcony na nią czas. Zachowek przedawnienie Uważaj! Jak każde roszczenie majątkowe, również i roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu. Jeżeli się spóźnisz – przegrasz. Twoje roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Jeżeli testamentu nie było, a spadkodawca rozporządził swoim majątkiem jeszcze za życia – poprzez darowizny, roszczenie przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy). Jeśli decyzja zapadła i chcesz uzyskać zachowek – nie czekaj. Jeśli nie potrafisz zdecydować – zwróć się o poradę. Zapraszam do kontaktu. Podsumowanie Zachowek jest prawem, z którego trzeba korzystać. Znajomość tego prawa pozwala szybko określić komu należy się zachowek i wskazać, co zrobić, aby sprawa o zachowek zakończyła się sukcesem. Doświadczenie pozwala uzyskać wyższy zachowek i zrobić wszystko, aby podatek od zachowku został w Twojej kieszeni. Dowiedz się, jak prawo spadkowe może działać na Twoją korzyść. Powalcz o sprawiedliwość dla siebie.
Zachowek przysługuje tylko wtedy, gdy osoba, która żąda zachowku, nie została uwzględniona w testamencie spadkodawcy. Jeśli spadkodawca sporządził testament, ale pominął najbliższą rodzinę, ci krewni mogą ubiegać się o zachowek. Osoba, która domaga się zachowku, musi być spadkobiercą ustawowym zmarłego.
Powódka domagała się od pozwanego zapłaty niemal 87 tys. zł z tytułu zachowku po swojej nieżyjącej babce. Powódka jest wnuczką (córką zmarłego syna) spadkodawczyni. Pozwany natomiast to brat zmarłej. Powódka wskazała, że babka nie zapisała jej niczego w testamencie, z kolei pozwany uzyskał mieszkanie, a nadto kilkadziesiąt tysięcy złotych. Pozwany domagał się oddalenia powództwa. Zarzucił, że powódki i spadkodawczyni nie łączyły żadne więzi. Powódka miała nie dopełniać względem swojej babki jakichkolwiek obowiązków rodzinnych. Twierdził, że nie rozmawiały one ze sobą, powódka nie interesowała się zmarłą, nie odwiedziła jej ani razu. Pozwany wskazał, że nawet gdy powódka upełnoletniła się, to nie zainteresowała się losem babki. Poza tym według pozwanego powódka w ogóle nie jest biologicznym dzieckiem syna spadkodawczyni, więc nie powinna uzyskać świadczeń z tytułu zachowku. Zasądzony zachowek Sąd Okręgowy w Poznaniu uwzględnił powództwo w przeważającej części. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki ponad 83 tys. zł z odsetkami. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone. Sąd wyjaśnił, że prawo do zachowku służy urzeczywistnieniu obowiązków moralnych, jakie spadkodawca ma względem swoich najbliższych. Funkcją zachowku, którą jest nie tylko zapobieganie wypływaniu majątku poza rodzinę, ale i troska o sprawiedliwy podział schedy po zmarłym. Takie zapatrywanie wyraził w szczególności Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 22 kwietnia 2009 r., I ACa 459/08 (LEX nr 550912). Czytaj: SA: jeżeli spadkodawcy obdarowali swoje dzieci, to rzutuje to na wysokość zachowku>> Ustalone fakty Sąd okręgowy ustalił, że spadkodawczyni miała bardzo dobre relacje z bratem. Spadkodawczyni miała jednego syna - ojca powódki. Ojciec powódki wraz z żoną i córkami mieszkał za granicą. Ich relacje ze spadkodawczynią były chłodne. Ojciec powódki zmarł w 1996 r. Wówczas spadkodawczyni zminimalizowała kontakty z powódką, jej matką i siostrą. Ograniczały się one jedynie do wysyłania kartek świątecznych i rozmów telefonicznych. Przy czym spadkodawczyni faworyzowała starszą siostrę powódki. Uważała zarazem, że powódka nie jest biologiczną córką jej syna. Gdy spadkodawczyni zachorowała, pozwany opiekował się nią. Nie powiadomił on natomiast wnuczek spadkodawczyni o chorobie ich babci. Sprawdź: Pozew o zachowek >> Prawo do zachowku Sąd wskazał, że zgodnie z art. 991 § 1 zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek). Uprawnienie powódki Skoro powódka jest jedną z dwóch córek zmarłego syna spadkodawczyni, to w razie dziedziczenia ustawowego nabyłaby połowę spadku. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynikało, że w skład majątku spadkodawczyni wchodziło mieszkanie i pieniądze na rachunku bankowym. Większą część tego majątku nabył pozwany, na podstawie testamentu. Powódka nie dostała zaś niczego. Zatem z tytułu zachowku przysługuje jej roszczenie o zapłatę 1/4 wartości spadku - wskazał sąd. Nadużycie prawa podmiotowego W ocenie sądu nie było podstaw do odmówienia powódce prawa do zachowku. Argumenty pozwanego, które w jego ocenie miały świadczyć o sprzeczności powództwa z zasadami współżycia społecznego nie były trafne. Sąd nie znalazł zarazem podstaw do uznania, że spadkodawczyni chciała wydziedziczyć powódkę, tj. pozbawić ją prawa do zachowku. Spadkodawczyni sporządziła testament notarialny, w którym rozrządziła majątkiem. Nie dokonała jednak wydziedziczenia. Sprawdź: Prawo do zachowku >> Chłodne relacje Sąd nie podzielił zarzutów pozwanego, iż brak utrzymywania przez powódkę relacji rodzinnych ze spadkodawczynią mógłby stanowić przyczynę odmowy przyznania jej zachowku. Spadkodawczyni nie podejmowała bowiem sama żadnych prób nawiązania kontaktów z powódką. Powódka była zaś w chwili śmierci jej ojca małym dzieckiem. W ocenie sądu to do spadkodawczyni należała inicjatywa nawiązania i podtrzymywania więzi rodzinnych z wnuczką. Brak kontaktów nie wynikał zatem ze złej woli powódki, lecz z postępowania spadkodawczyni. Powódka nie podejmowała prób kontaktu z babcią dlatego, że była przekonana, iż spadkodawczyni tego nie chciała. Niewłaściwe zachowania Nie można było również winić powódki za to, że nie opiekowała się babcią w chorobie, skoro pozwany nie powiadomił jej o tym fakcie, a powódka mieszka za granicą. Sąd uznał za naganną postawę powódki, która jako nastolatka nie wykazywała zainteresowania sprawami babki, ale stwierdził jednocześnie, że było to uzasadnione sytuacją rodzinną. Reasumując, sąd uznał, że powództwo było zasadne w znacznej części. Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 września 2018 r., XII C 48/17, LEX nr 2577047. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, której celem jest ochrona interesów osób pominiętych w testamencie. Prawo do zachowku przysługuje zstępnym spadkodawcy, czyli jego dzieciom, wnukom i prawnukom, oraz jego małżonkowi i rodzicom. Istnieją jednak sytuacje, w których zachowek nie będzie się należał osobom uprawnionym bądź
Wspominałem Ci już o tym, że z reguły kiedy otrzymasz wezwanie do zapłaty zachowku, to prędzej czy później, sprawa trafi do sądu, o czym dowiesz się kiedy sąd prześle Ci pozew o otrzymujesz z sądu, a nie bezpośrednio od przeciwnika, ponieważ to sąd musi zbadać, czy pozew o zachowek został napisany w sposób prawidłowy i spełnia wszystkie wymogi czy nie odbierać?Jeśli dopiero spodziewasz się otrzymania pozwu muszę Ci uświadomić jedną bardzo ważną rzecz:Nie możesz lekceważyć pism z sądu przychodzących na Twój właściwy odmówisz odbioru przesyłki zawierającej pozew o zachowek lub po prostu nie zrealizujesz otrzymanego awizo możesz wpaść w bardzo poważne tarapaty. Nie tylko nie unikniesz zapłaty zachowku, ale możesz również zapłacić znacznie więcej, niż faktycznie czy nie czytać?Odebrałeś przesyłkę. Pierwszy krok za w środku znajduje się pokaźny plik dokumentów. Teraz musisz odszukać te, które są na obecnym etapie Cię trzy rzeczy:Właściwy pozew o zachowek wraz z załącznikami (np. stwierdzeniem nabycia spadku, aktem poświadczenia dziedziczenia, aktem zgonu spadkodawcy, innymi aktami stanu cywilnego, aktami notarialnymi itp.)Pouczenie sądu zawierające kilka słów o Twoich prawach i obowiązkach jako osoby sądu do złożenia odpowiedzi na pozew o pozwu dowiesz się, kto, dlaczego i ile od Ciebie żąda. Po zapoznaniu się z jego treścią polecam Ci przeczytanie poniższych wpisów, które wprowadzą Cię w tematykę zachowku:Zachowek – podstawowe informacjeDziedziczenie ustawowe a zachowekIle wynosi zachowekZachowek a darowiznaZrzeczenie się zachowkuNastępnie dokładnie przeczytaj pouczenie z uwagę przede wszystkim na punkt, w którym mowa jest o tym, że w odpowiedzi na pozew o zachowek powinieneś powołać wszystkie dowody i twierdzenia, ponieważ sąd może pominąć wszystko to, o czym powiesz czy napiszesz spokojnie i dokładnie zastanów jakie okoliczności podnosić, a także jakie zgłosić o tym jakie okoliczności podnosić na swoją obronę napisałem we wpisie – Zachowek – jak się bronić?Myślę, że warto, żebyś przeczytał też następujące wpisy:Zachowek – rozłożenie na ratyUgoda o zachowekPamiętaj o terminach!Najczęściej sąd wyznaczy Ci termin 14 dni na przygotowanie odpowiedzi na pozew o zachowek. Bezwzględnie musisz w tym terminie właściwie żebyś wiedział, że chodzi o dni kalendarzowe, a nie dni roboczych. Masz więc tylko dwa tygodnie, a ten czas szybko koniec najważniejsza rada:Spotkaj się z adwokatemWiem, co teraz myślisz – „Chce na mnie zarobić”.Nie mówię, żebyś zgłaszał się do mnie. Oczywiście, ja też doradzam w tych kwestiach, ale nie mówię Ci tego tylko po to, żeby zyskać Klienta. Po prostu skorzystaj z pomocy jakiegokolwiek zawodowego musisz też od razu zlecać prowadzenia całej sprawy. Na początku możesz tylko pokazać jemu (lub jej) pozew, który otrzymałeś i poprosić o poradę prawną. Prawnik wskaże Ci słabe punkty pozwu i zasugeruje najlepszy sposób obrony. Później zastanowisz się czy kontynuować pozwach o zachowek najczęściej pojawiają się żądania zapłaty 5 czy 6 cyfrowej kwoty. Koszt porady prawnej to w najgorszym przypadku kilkaset złotych. Chyba nie warto za taką kwotę ryzykować, że coś przeoczysz i przegrasz wiedzieć, że sędzia nie będzie Ci pomagał prowadzić sprawy, ani podpowiadał jakich argumentów użyć, żeby ją wygrać. Nie może tego robić, bo musi być że pewne rzeczy można zrobić samemu i nie trzeba korzystać pomocy profesjonalisty. Widuję nawet w sądzie osoby, które próbują bronić się bez pomocy też znajomego, który sam sobie zmienia w samochodzie klocki hamulcowe. Robi to od wielu lat i nie wpłynęło to negatywnie na jego bezpieczeństwo. Ja nie potrafię tego zrobić i niestety muszę płacić za naprawę samochodu. (Zresztą nawet wolę zapłacić i mieć pewność, że hamulce zadziałają wtedy, kiedy będą potrzebne).Pamiętaj, że jakąkolwiek decyzję podejmiesz, będzie to tylko Twój wybór i tylko Ty poniesiesz jego pomoc prawnaChcę Ci powiedzieć, że obecnie jest sporo punktów, które udzielają darmowych porad prawnych dla osób, których nie stać na skorzystanie z pomocy adwokata czy radcy prawnego. Tam też możesz się dowiedzieć w jaki sposób za darmo uzyskać pomoc profesjonalisty w sprawie tych punktów we Wrocławiu możesz znaleźć pod linkiem tutaj. W innych miastach też funkcjonują takie punkty. Przeszukując Internet na pewno je znajdziesz.
. ekq68wg4fl.pages.dev/595ekq68wg4fl.pages.dev/583ekq68wg4fl.pages.dev/826ekq68wg4fl.pages.dev/151ekq68wg4fl.pages.dev/829ekq68wg4fl.pages.dev/717ekq68wg4fl.pages.dev/498ekq68wg4fl.pages.dev/485ekq68wg4fl.pages.dev/11ekq68wg4fl.pages.dev/933ekq68wg4fl.pages.dev/51ekq68wg4fl.pages.dev/753ekq68wg4fl.pages.dev/778ekq68wg4fl.pages.dev/164ekq68wg4fl.pages.dev/359
czy można przegrać sprawę o zachowek